Przed wyjazdem do Gambii należy wykonać obowiązkowe/ zalecane szczepienia, zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne stosowane w profilaktyce/ leczeniu chorób występujących na terenie kraju oraz w leczeniu problemów zdrowotnych mogących wystąpić podczas podróży.
Wyżej wymienione działania profilaktyczne wykonać na 4-6 tygodni przed planowaną podróżą tak, aby mieć czas na przyjęcie wszystkich niezbędnych szczepionek/ leków w celu uzyskania wymaganego efektu ochronnego.
Nawet jeśli do wyjazdu pozostało mniej niż 4 tygodnie, należy skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania informacji na temat możliwości wykonania szczepień, przyjęcia chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej, wyboru leków do apteczki, itp. Po poradę lekarską zaleca się zgłosić do placówek służby zdrowia mających doświadczenie w ww. zakresie (gabinety medycyny podróży).
Jeśli plan podróży obejmuje więcej niż jeden kraj, należy zgłosić się po wyczerpującą poradę lekarską dotyczącą wszystkich krajów/ regionów, które zamierzamy odwiedzić.
Długoterminowi podróżni, wyjeżdżający w celu podjęcia pracy lub nauki mogą potrzebować określonych szczepień/ chemioprofilaktyki wymaganych przez pracodawcę lub uczelnię.
Przed wyjazdem zaleca się sprawdzenie kalendarza szczepień. W przypadku przyjęcia w przeszłości szczepienia podstawowego przeciwko określonym chorobom zakaźnym należy poddać się szczepieniom przypominającym.
Nazwa choroby | Zalecenia |
---|---|
poliomyelitis błonica/tężec (DT) odra/nagminne zapalenie przyusznic/różyczka (MMR) | Szczepienia w przypadku ryzyka kontaktu z chorymi: droga kropelkowa (błonica, odra, nagminne zapalenie przyusznic, różyczka), droga fekalno-oralna (poliomyelitis); ryzyka kontaktu z zakażoną ziemią (tężec) |
wirusowe zapalenie wątroby typu A | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zakażonej wody i/lub żywności |
wirusowe zapalenie wątroby typu B | Szczepienie w przypadku ryzyka interwencji chirurgicznych, iniekcji, kontaktu z zakażoną krwią, kontaktów seksualnych |
dur brzuszny | Szczepienie w przypadku ryzyka spożycia zakażonej wody i/lub żywności |
wścieklizna | Szczepienie w przypadku ryzyka pogryzienia przez chore zwierzęta, np. psy, koty, lisy |
żółta gorączka | Szczepienie obowiązkowe dla wszystkich podróżujących powyżej 9 miesiąca życia. Przy szczepieniu przeciwko żółtej gorączce wydawane jest Międzynarodowe Świadectwo Szczepień (International Certificate of Vaccination) z wpisem dokumentującym przyjętą dawkę szczepionki. Szczepienie powinno być wykonane na 10 dni przed wyjazdem do endemicznego rejonu występowania choroby. Dawka szczepionki jednorazowa co 10 lat. |
choroba meningokokowa | Szczepienie w przypadku wyjazdu w regiony endemicznego występowania choroby w okresie od grudnia do czerwca |
Uwaga:Wyżej wymienione szczepienia stosuje się u zdrowych, dorosłych osób.
U podróżujących, chorujących na schorzenia przewlekłe, kobiet w ciąży i dzieci szczepienia dobiera się indywidualnie w zależności od występujących przeciwwskazań zdrowotnych.
Rejony występowania malarii: na terenie całego kraju
Gatunki Plasmodium: P. vivax 100%
Oporność na chlorochinę: potwierdzona
Rekomendowana chemioprofilaktyka: atovaquone/ proguanil, doxycyclinum lub mefloquine
Przed wyjazdem w rejon endemicznego występowania malarii zaleca się wizytę u lekarza celem uzyskania porady w zakresie profilaktyki przeciwmalarycznej:
-przepisanie recepty na lek przeciwmalaryczny: atovaquone/proguanil, doxycyclinum lub mefloquine,
-zastosowanie indywidualnych środków ochrony osobistej: moskitiera, repelenty (z zawartością 30-50% DEET – N,N-diethyl-meta-toluamide),
-właściwe noszenie ubrania (długie nogawki i rękawy),
-unikanie przebywania w terenie w okresie największej aktywności komarów, tj. od zmierzchu do świtu,
-stosowanie w pomieszczeniach zamkniętych klimatyzacji oraz siatek na oknach i kratkach wentylacyjnych.
Zgodnie z zaleceniami Centers of Disease Control and Prevention oraz World Health Organization, w rejonie endemicznego występowania malarii stosuje się jeden z niżej wymienionych środków farmakologicznych, stosowanych w ramach chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej:
1.Atovaquone/proquanil (prep. Malarone) – 1 tabl. (250mg/100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 7 dni po powrocie. Daje najmniej objawów niepożądanych spośród zalecanych leków przeciwmalarycznych (zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty głowy, bezsenność).
2.Doxycyclinum – 1 caps. (100mg) dziennie w czasie posiłku, o tej samej porze dnia, rozpoczynając 1-2 dni przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ujemną stroną leku są liczne objawy niepożądane: nudności, wymioty, drożdżyca jamy ustnej, drożdżyca pochwy, hepatotoksyczność, nadwrażliwość na światło słoneczne, fotodermatozy.
3.Mefloquine (np. prep. Lariam) – 1 tabl. (250mg) raz w tygodniu w czasie posiłku, zawsze tego samego dnia, rozpoczynając 1-2 tygodnie przed wyjazdem w rejon malaryczny, kontynuując w trakcie pobytu oraz stosując profilaktykę przez 4 tygodnie po powrocie. Ze względu na działania niepożądane dotyczące zaburzeń neuropsychiatrycznych, lek jest przeciwwskazany do stosowania w niektórych grupach zawodowych, np. wśród personelu lotniczego.
Chloroquine (np. prep. Arechin) nie jest skutecznym lekiem w chemioprofilaktyce malarii na terenie Gambii ze względu na wysoką oporność zarodźców malarii (Plasmodium), dlatego też lek nie powinien być stosowany w ww. regionie świata.
Należy zaopatrzyć się w:
- repelenty,
- moskitiera,
- właściwe noszenie ubrania (długie nogawki i rękawy),
- unikanie przebywania w terenie od zmierzchu do świtu,
- stosowanie w pomieszczeniach zamkniętych klimatyzacji oraz siatek na oknach i kratkach wentylacyjnych.
- unikanie kontaktów z lokalnymi zwierzętami, zarówno domowymi (psy, koty), jak i dzikimi (np. lisy) – nie dotykamy ani nie karmimy zwierząt !
- w przypadku pogryzienia lub zadrapania przez zwierzę należy jak najszybciej przemyć ranę wodą z mydłem i skierować się niezwłocznie po pomoc do placówki służby zdrowia.
- mycie rąk wodą z mydłem przed jedzeniem (jeśli woda i mydło nie są dostępne, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym),
- picie tylko butelkowanej lub przegotowanej wody,
- unikanie spożycia napojów z lodem niewiadomego pochodzenia,
- unikanie spożycia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców,
- unikanie spożycia produktów mlecznych, jeśli nie mamy pewności, czy były pasteryzowane
Wypadki komunikacyjne są główną przyczyną obrażeń ciała wśród podróżujących.
Wobec powyższego należy bezwzględnie:
- unikać picia alkoholu przed planowanym prowadzeniem pojazdu,
- zapinać pasy bezpieczeństwa (stosować foteliki samochodowe dla dzieci),
- mieć założony kask podczas jazdy rowerem/motocyklem,
- unikać jazdy przepełnionym autobusami lub mikrobusami,
- unikać jazdy po zmierzchu.
- ochrona przed dużym nasłonecznieniem (kremy z filtrem przeciwsłonecznym),
- unikać robienia tatuaży, przekłuwania uszu, pępka (piercing), iniekcji niesterylnymi igłami (zagrożenie zakażeniem HIV, wzw typu B, C),
- stosować prezerwatywy podczas przygodnych kontaktów seksualnych (choroby przenoszone drogą płciową),
- unikać chodzenia boso po ziemi, gdzie istnieje ryzyko defekacji lokalnych zwierząt (choroby pasożytnicze, np. skórna larwa wędrująca/ ancylostomoza, nekatoroza),
- dbać o higienę stóp, pach i pachwin unikając podrażnień naskórka (grzybice),
- dbać o higienę jamy ustnej (mycie zębów co najmniej trzy razy dziennie przy użyciu wody butelkowanej lub przegotowanej).